5رمز كاربردی و مهم برای پولدار شدن

علاقه به پول و دارایی بیشتر چه برای باز كردن گره ای از زندگی باشد چه برای رسیدن به آسایش بیشتر و یا به هر دلیل دیگر كه باشد از علاقه مندی های پُرمشتری در هر زمان و مكان است.

برای پاسخ به این سۆال كه جذابیتی به مراتب بیش از خود سۆال دارد پاسخ های گوناگونی داده شده و می شود. هر كس كه سری در بازار و كار اقتصادی دارد بعد از شنیدن این پرسش بلافاصله دست به كار شده و راهكاری ارائه می دهد؛ راهكاری كه به گمان خودش برترین نسخه برای پولدار شدن است كه گاه از این نسخه ها بویی از اسلام و انسانیت به مشام نمی رسد.

وقتی این پرسش را به محضر نهج البلاغه برده و پاسخ را از صاحب آن یعنی امیرالمۆمنین علیه السلام جویا می شویم آن حضرت پنج اصل را به ما معرفی می كند؛ اصولی كه با عملی كردن آنها فرد می تواند به وضع اقتصادی برتری دست پیدا كند. این اصول عبارتند از:

1. طلب رزق بیشتر از خداوند متعال

امیرالمومنین علیه السلام گستردگی در رزق را از خداوند متعال درخواست كرده و عرضه می دارد:

«اللَّهُمَّ انْشُرْ عَلَیْنَا غَیْثَك وَ بَرَكتَك وَ رِزْقَك وَ رَحْمَتَك » [1]

خداوندا، سفره باران و بركت و رزق و رحمتت را بر ما بگستران و ما را سیراب كن به بارانى سودمند و سیراب كننده و رویاننده گیاهان، كه به سبب آن برویانى آنچه را از دست رفته و زنده كنى آنچه را مرده؛ باران با منفعتى كه تشنگى زمین را برطرف كند و محصولى كه از آن به دست مى آید فراوان باشد، بارانى كه زمین هاى هموار را بدان سیراب كنى و وادى ها و رودخانه ها را جارى سازى و درختان را پر برگ و قیمت ها را ارزان نمایى كه تو بر هر چیز توانایى.‏

2. توبه و دل كندن از گناه

یكی دیگر از عوامل تاثیرگذار در افزایش رزق و روزی، توبه و دل كندن از گناه است كه امیرالمومنین علیه السلام با این مقدمه كه برگرفته از قرآن كریم است به آن پرداخته و می فرماید:

« إِنَّ اللَّهَ یَبْتَلِی عِبَادَهُ عِنْدَ الْأَعْمَالِ السَّیِّئَةِ بِنَقْصِ الثَّمَرَاتِ وَ حَبْسِ الْبَرَكاتِ وَ إِغْلَاقِ خَزَائِنِ الْخَیْرَاتِ لِیَتُوبَ تَائِبٌ ...»

خداوند بندگانش را به وقت اعمال بدشان به كمبود میوه‏ها و باز داشتن بركات و بستن در خیرات آزمایش مى‏كند تا توبه كننده توبه كند و گناهكار دل از گناه قطع نماید و پند گیرنده پند گیرد و خوددارى كننده از گناه خوددارى كند.

این سخن به این معناست كه خداوند متعال به بندگان گنهكارش كمك می كند تا به خود آیند و با توبه به دامان پُرمهر و رحمت الهی بازگردند كه البته این رحمت به مانند لطف پزشكِ معالج، خالی از درد و زحمت برای بیمار نیست.[2]

آنگاه به نقش توبه و دل كندن از گناه در افزایش رزق و روزی اشاره كرده و می فرماید:

«قَدْ جَعَلَ اللَّهُ سُبْحَانَهُ الِاسْتِغْفَارَ سَبَباً لِدُرُورِ الرِّزْقِ وَ رَحْمَةِ الْخَلْقِ»[3]

خداوند سبحان توبه را سبب فراوانى روزى و رحمت بر خلق قرار داد.

سپس امام علیه السلام این آیات را از قرآن كریم تلاوت فرمودند :

«اسْتَغْفِرُوا رَبَّكمْ إِنَّهُ كانَ غَفَّاراً یُرْسِلِ السَّماءَ عَلَیْكمْ مِدْراراً وَ یُمْدِدْكمْ بِأَمْوالٍ وَ بَنِینَ وَ یَجْعَلْ لَكمْ جَنَّاتٍ وَ یَجْعَلْ لَكمْ أَنْهاراً »[4]

از خداوند آمرزش بخواهید كه او بسیار آمرزنده است. بعد از توبه شما، باران آسمان را فراوان بر شما ببارد و شما را به اموال و فرزندان مدد دهد و باغها و رودها برایتان برقرار سازد.

3. انفاق

سومین عامل تاثیرگذار در افزایش رزق و روزی كه در نهج البلاغه آمده است انفاق است. امیرالمومنین علیه السلام می فرماید:

«اسْتَنْزِلُوا الرِّزْقَ بِالصَّدَقَةِ » [5]

فرود آمدن روزى را با صدقه بخواهید.

هر چند با محاسبات دنیایی محض، انفاق یعنی بخشیدن بخشی از دارایی خود به دیگران، باعث كم شدن آن ثروت و دارایی می شود؛ اما در فرهنگ دین كه هستی را محدود به محسوسات نمی داند انفاق سبب افزایش ثروت و دارایی انسان معرفی شده است. حقیقتی كه به تجربه ثابت شده است و می توان آن را در زندگی اهل انفاق و بخشش هم به راحتی مشاهده كرد.

البته اگر كسی به این سخن ایمان داشته باشد آن را می پذیرد و بی آنكه پذیرش آن را موكول به اثبات بیرونی كند؛ تلاش می كند كه آن را اعملی كند؛ اما اگر پذیرش آن برای كسی سخت بود یا خواست به قرار قلبی دست یابد پیشنهاد می شود یكی از این افرادِ اهل انفاق را پیدا كند و با او به گفتگو بنشیند و از او بپرسد آنچه روایت ادعا می كند.

4. پرداخت زكات

امیرالمومنین علیه السلام پرداخت را یكی از عوامل اصلی رزق معرفی كرده و می فرماید:

«فَرَضَ اللَّهُ الْإِیمَانَ تَطْهِیراً مِنَ الشِّرْك وَ الصَّلَاةَ تَنْزِیهاً عَنِ الْكبْرِ وَ الزَّكاةَ تَسْبِیباً لِلرِّزْق‏» [6]

خداوند ایمان را جهت پاك شدن از شرك واجب نمود و نماز را براى منزّه شدن از كبر و زكات را موجب روزى.‏

این زكات هم می تواند زكات مستحب باشد كه بین مردم به صدقه معروف است و هم می تواند زكات واجب باشد كه این خود سه دسته است:

الف. زكاتی كه به نُه (9) قلم از دارایی های انسان تعلق می گیرد. این نوع زكات به زكات مال معروف است و بحث گسترده آن در كتابهای فقهی و احكام موجود است.

ب. زكات فطر كه به فطریه معروف است و همه مسلمانان با آن و احكامش آشنا هستند.

ج. بخشی از اموال دارایان امت اسلامی كه باید به نداران مسلمان تقدیم شود. این بخش سوم از احكام متروك و آیاتش از آیات غریب قرآن كریم است. آیاتی مانند 24-25/ سوره معارج و 19/ ذاریات به این مهم اشاره دارند.[7]

5. همكاری با موفقان اقتصادی

یكی دیگر از دستورالعمل های اقتصادی برای افزایش ثروت و دارایی كه در نهج البلاغه آمده است همكاری و مشاركت با كسانی است كه در عرصه اقتصادی موفقند.

امیرالمومنین علیه السلام می فرماید:

«شَارِكوا الَّذِی [الَّذِینَ‏] قَدْ أَقْبَلَ [عَلَیْهِمُ‏] عَلَیْهِ الرِّزْقُ فَإِنَّهُ أَخْلَقُ لِلْغِنَى وَ أَجْدَرُ بِإِقْبَالِ الْحَظِّ عَلَیْه»‏ [8]

با كسى [كسانی] كه رزق به او [آنها] روى كرده شریك شوید؛ چرا كه این شركت به حصول توانگرى، سزاوارتر و به روى آوردن بهره، شایسته‏تر است‏.

در این كلام مهم، انگشت امام علیه السلام به سوی كسانی است كه از یك سو استعداد الهی خود در عرصه اقتصاد را به كار گرفته اند و از سویی دیگر مواردی كه دین رعایت آنها را در كسب دارایی لازم دانسته عملی ساخته اند؛ (مانند همین مواردی كه در بالا به آنها اشاره شد) در نتیجه خداوند متعال توفیق مال بیشتر را به آنها داده است.

در عوض عده ای هم هستند كه از چنین استعداد و قدرت تشخیصی كم بهره و حتی بی بهره اند؛ توصیه امام علی ع به این عده از افراد مشاركت و همكاری با آن كسانی است كه توصیفشان گذشت.

در پایان این نوشتار تذكر این نكته لازم است:

آنچه بیان شد تمام سخن درباره این موضوع نبود ؛ بلكه پاسخی در محدوده نهج البلاغه بود نهج البلاغه ای كه تنها بخشی از سخنان امام علی علیه السلام را در خود جای داده است. بی شك اگر برای پاسخ به سوال این نوشته، تمام روایات از تمام حضرات معصومین علیهم السلام را بررسی كنیم مطالب بیشتری نصیبمان خواهد شد.

پی نوشت ها :

1. خطبه 143

2. این سخن می تواند برگرفته از آیه 94/ اعراف باشد كه می فرماید: وَ مَا أَرْسَلْنَا فىِ قَرْیَةٍ مِّن نَّبىِ‏ٍّ إِلَّا أَخَذْنَا أَهْلَهَا بِالْبَأْسَاءِ وَ الضَّرَّاءِ لَعَلَّهُمْ یَضَّرَّعُونَ ؛ هیچ پیامبرى را در شهرى نفرستادیم مگر آنكه اهلش را [پس از تكذیب آن پیامبر] به تهیدستى و سختى و رنج و بیمارى دچار كردیم، باشد كه [به پیشگاه ما] فروتنى و زارى كنند؛ یعنی توبه كرده و به راه حق بازگشت نمایند.

3. خطبه 143

4. 12-10/ نوح علیه السلام

5. حكمت 137

6. حكمت 252

7. بنابر تفسیر آیت الله جوادی آملی این آیات مربوط به زكات واجب معروف نیست؛ زیرا آن حكم در مدینه نازل شد و حال آنكه این آیات مكی هستند. تفسیر ایشان از آیات همان است كه به شكل خلاصه در متن به آن اشاره شد.

8.حكمت 230

بخش نهج البلاغه تبیان  

نظرات شما عزیزان:

نام :

آدرس ایمیل:

وب سایت/بلاگ :

متن پیام:

نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه: