شگفتی‌های آب از نگاه قرآن و علم

قرآن کریم در آیات متعددی انسان را به توجه و دقت در جهان آفرینش فرا خوانده و از سوی دیگر خود آیاتی دارد که به صورت صریح یا اشاره، حقایقی را از راز و رمز جهان بیان کرده است. اگر چه رسیدن به لایه‌های عمیق قرآن کاری دشوار و از مرحله‌ای به بعد، برای بشر عادی محال است، اما این دریای ژرف همواره شیفتگان معرفت و شناخت را به خود مجذوب کرده است.

روایات متعددی وجود دارد که به تفسیر آیات علمی پرداخته است. به عنوان مثال شیخ طوسی در کتاب تفسیری خود تبیان در بیش از پانزده مورد به مباحث زیست جانوری پرداخته است. ایشان درباره آیه ۲۶ سوره بقره (إِنَّ اللّهَ لاَ یَسْتَحْیِی أَنْ یَضْرِبَ مَثَلاً مَا بَعُوضَةً فَمَا فَوْقَهَا …)

از امام صادق(علیه السلام) نقل می‌کند: «خداوند به پشه مثال زد، زیرا با این کوچکیش آنچه در فیل خلق شده در او خلق شده و علاوه بر آن دو عضو زیادتر هم دارد» (ج۱، ص‌۱۱۱). این روایات در مجامع و تفاسیر روایی همچون (فیض کاشانی، ملامحسن، م ۱۰۹۱ق، تفسیر صافی)، (عروسی حویزی، عبد علی‌بن‌جمعه، م۱۱۱۲ق، نورالثقلین) و… ذیل آیات مربوطه گرد‌آوری شده‌اند.

آب زمینه‌ساز حیات
خداوند در آیه ۳۰ سوره مبارکه انبیاء می‌فرماید (وَجَعَلْنَا مِنَ الْمَاءِ کلُ‏َّ شىَ‏ْءٍ حَى)، «و هر چیز زنده‏اى را از آب قرار دادیم؟!» برخی مفسرین به قرینه آیه ۴۵ نور (وَاللَّهُ خَلَقَ کُلَّ دَابَّةٍ مِنْ ماءٍ)، «و خدا هر جنبنده‏اى را از آبى آفرید» «جعل» را به معنی «خلق» گرفته‌اند، (علامه طباطبایی، المیزان فی تفسیرالقرآن، ‏۱۴/۲۷۹؛ مولف الکشاف عن حقائق غوامض‌التنزیل، ‏۳/۱۱۳؛ قرطبی، محمد بن احمد، الجامع لأحکام القرآن، ‏۱۱/۲۸۴) گرچه این معنا می‌تواند یکی از کامل‌ترین معانی آیه باشد ولی تمام آن نیست و انحصار آن در معنای «خلق» صحیح به نظر نمی‌رسد.

زیرا اولاً استدلال به آیه سوره نور تمام نیست، چون آب در آن آیه نکره است و می‌تواند تنویع را برساند که احتمالاً نظر به آبی خاص با ترکیبات ویژه دارد مانند نطفه، که نتیجه آن گوناگونی جانوران است، چه این که در ادامه نیز می‌فرماید (فَمِنْهُم مَن یَمْشِی عَلَى‏ بَطْنِهِ وَمِنْهُم مَن یَمْشِی عَلَى‏ رِجْلَیْنِ وَمِنْهُم مَن یَمْشِی عَلَى‏ أَرْبَعٍ یَخْلُقُ اللَّهُ مَا یَشَاءُ إِنَّ اللَّهَ عَلَى‏ کُلِّ شَیْ‏ءٍ قَدِیرٌ)، «پس برخى از آنها کسانى هستند که بر شکم خود راه مى‏روند و برخى از آنها کسانى هستند که بر دو پاى خود راه مى‏روند و برخى از آنها کسانى هستند که بر چهار (پا) راه مى‏روند؛ خدا آنچه را بخواهد مى‏آفریند، [چرا] که خدا بر هر چیزى تواناست» .

آب نقش مهمی در تعدیل درجه حرارت محیط زیست به عهده دارد. هنگامی که دمای کره زمین بالا می‌رود آب مقدار انرژی زیادی را به خود جذب می‌کند تا دمای آن یک درجه افزایش یابد و هنگامی که سرد می‌شود میزان انرژی زیادی را به محیط پس می‌دهد تا دمای آن یک درجه کاهش یابد. این مسأله در شبانه‌‌روز و هم‌چنین با جریان آب‌های قطبی و… در کل زمین باعث تنظیم و تعدیل دمای کره‌ زمین می‌شود
اما در این جا معرفه است و «ال» آن می‌تواند عهد ذهنی بوده و اشاره به همین آب معهود باشد؛ در نتیجه با متفاوت شدن این دو، استدلال از یکی بر دیگری با مشکل مواجه می‌شود. ثانیاً در صورتی که فقط همین معنی اراده شده بود از همان ماده «خلق» استفاده می‌شد، اما با توجه به تأثیراتی که آب در کلیه مراحل حیات دارد به نظر می‌رسد این کلمه «جعل» می‌تواند معنای وسیع‌تری داشته، شروع حیات، بقاء حیات و تأمین بسیاری از شرایط حیات را هم در بر‌گیرد.

برای روشن‌تر شدن زیبایی آیه و دریافت وسعت و گستره آن، به برخی از خصوصیات منحصر به فرد آب و نقش آن در حیات، اشاره می‌شود.

۱ـ آب ماده اصلی بدن تمامی جانوران است، به طور مثال یک انسان ۷۰ کیلویی ۵۰ لیتر آب دارد و اگر ۲۰% آب بدن خود را از دست بدهد هرگز سلامتی خود را باز نخواهد یافت. (حمیدی کلیجی، سعید، قرآن و طبیعت «پدیده‌های شگفت انگیز عالم آفرینش»/ ۲۹)

۲ـ آب همه‌جا در خاک، هوا، زیرزمین و… وجود دارد و هم‌زمان به سه صورت مایع، جامد و گاز یافت می‌شود. (همان/ ۳۲)
۳ـ مایع بودن آب در دما و فشار معمولی بسیار حائز اهمیت است، زیرا وزن ملکولی آن ۱۸ است در حالی که آمونیاک با وزن ملکولی ۱۷ در ۳۳- هنوز به صورت بخار وجود دارد و سولفید هیدروژن با وزن ملکولی ۳۴ که در جدول تناوبی پهلوی آن قرار دارد در سرمای ۵۹- هنوز حالت بخار خود را حفظ می‌کند. اگر آب خواص پیش‌بینی شده در جدول تناوبی را داشت تغییرات جوی حاصل از آب به جای رحمت آسمانی به بلای آسمانی تبدیل می‌شد. (همان/ ۳۶)

۴ـ «ظرفیت گرمایی ویژه»[ ظرفیت گرمایی ویژه»، مقدار حرارتی است که یک ماده می‌گیرد تا دمای یک‌ گرم از آن یک درجه سانتی‌گراد افزایش یابد و واحد آن کالری بر سانتی‌گراد است.] آب. در بسیاری از فلزات این میزان حرارت در حدود ۳% کالری است، در مس و آهن به حدود ۱% کالری می‌رسد در حالی که برای آب در بالاترین حد یعنی یک کالری قرار دارد. این مطلب برای تعدیل و ثابت نگه داشتن درجه حرارت کره زمین بسیار مهم است.

همان‌گونه که روشن است ۴/۳ کره زمین را آب تشکیل می‌‌دهد و در بسیاری از نقاط زمین نیز یافت می‌شود، به این ترتیب آب نقش مهمی در تعدیل درجه حرارت محیط زیست به عهده دارد. هنگامی که دمای کره زمین بالا می‌رود آب مقدار انرژی زیادی را به خود جذب می‌کند تا دمای آن یک درجه افزایش یابد و هنگامی که سرد می‌شود میزان انرژی زیادی را به محیط پس می‌دهد تا دمای آن یک درجه کاهش یابد. این مسأله در شبانه‌‌روز و هم‌چنین با جریان آب‌های قطبی و… در کل زمین باعث تنظیم و تعدیل دمای کره‌ زمین می‌شود. (بیضون، لبیب، الإعجاز‌العلمی فی القرآن/ ۱۷۰ـ۱۷۱)

با توجه به تأثیراتی که آب در کلیه مراحل حیات دارد به نظر می‌رسد این کلمه «جعل» می‌تواند معنای وسیع‌تری داشته، شروع حیات، بقاء حیات و تأمین بسیاری از شرایط حیات را هم در بر‌گیرد
۵- رسیدن موادغذایی از ریشه به آوند و از آن به شاخه‌های گیاه و یا رسیدن آن از طریق خون به سلول‌ها و یا دفع سموم بدن به وسیله حل شدن در آب، مرهون قدرت فوق‌العاده حلّالیّت آب است. آب یکی از قوی‌ترین مایعاتی است که می‌تواند بسیاری از مواد را درون خود حل کند. (آیات الکون واسرار الطبیعة فی القرآن الکریم/ ۱۸۷) البته تا اینجا فقط نیمه راه است. نیم دیگر آن مربوط به PH آب است.PH سیّالات، بین صفر تا ۱۴ متغیر است و صفر بالاترین قدرت اسیدی و ۱۴ بالاترین قدرت بازی را دارد. آب با دارا بودن ۷ = PH از نظر بازی و اسیدی خنثی است و این بسیار مهم است، زیرا می‌تواند بدون این‌که با آن‌ها واکنش دهد ترکیبات بسیاری را درون خود حل کند. (بیضون، لبیب، الإعجاز العلمی فی القرآن/ ۱۷۶) اینک جا دارد بار دیگر و با نگاهی دیگر آیه شریفه را مرور کنیم؛ (وَ جَعَلْنَا مِنَ الْمَاءِ کلُ‏َّ شىَ‏ْءٍ حَى)، «و هر چیز زنده‏اى را از آب قرار دادیم؟!»

نتیجه
آیاتی که گذشت سرشار از اعجازها و شگفتی‌هایی است که گاه یک کلمه یا فراز کوتاه آن، از چند زاویه می‌تواند مجموعه‌ای از آنان را در برداشته باشد و حتی گاه، برخی نکات آن در ارتباط با یک‌دیگر خود را نشان می‌دهند.

گستره اعجاز علمی قرآن را می‌توان در تنوع موضوعاتی که در قرآن منعکس شده است را یافت .
منابع :

تبیان

حجت‌الاسلام دکتر علی نصیری ؛ دانشیار و عضو هیئت علمی دانشگاه علم و صنعت ایران

حجت‌الاسلام محمد رضا نقدی ؛ کارشناس ارشد تفسیر و علوم قرآن

در دهکده اي کوچک مردي زندگي مي کرد که به ابله بودن اشتهار داشت و ابله هم بود. تمام آبادي مسخره اش مي کردند. ابلهي تمام عيار بود و مردم کلي با او تفريح مي کردند.ولي او از بلاهت خود خسته شد. بنابر اين از مرد عاقلي راه چاره را پرسيد.

مرد عاقل گفت:  مساله اي نيست! ساده است. وقتي کسي از کسي تعريف کرد تو انکار کن.

اگر کسي ادعا مي کند که " اين آدم مقدس است " فوري بگو " نه ! خوب مي دانم که گناهکار است " اگر کسي بگويد " اين کتابي معتبر است " فوري بگو " من خوانده و مطالعه کرده ام " نگران نباش که آن را خوانده يا نخوانده اي راحت بگو " مزخرف است!"

اگر کسي بگويد اين نقاشي يک اثر هنري بزرگ است " راحت بگو " اين هم شد هنر؟ چيزي نيست مگر کرباس و رنگ. يک بچه هم مي تواند آن را بکشد". انتقاد کن انکار کن دليل بخواه و پس از هفت روز به ديدنم بيا.

بعد از هفت روز آبادي به اين نتيجه رسيد که اين شخص نابغه است : " ما خبر از استعدادهاي او نداشتيم و اينکه او در هر موردي اينقدر نبوغ دارد. نقاشي را نشان او مي دهي و او خطاها را به شما نشان مي دهد. کتابهاي معتبر را نشان او مي دهي و او اشتباهات و خطا ها را گوشزد مي کند. جه مغز نقاد شگرفي! چه تحليل گر و نابغه بزرگي! "

پس از هفت روز پيش مرد عاقل رفت و گفت: ديگر احتياج به صلاح و مصلحت تو ندارم. تو آدم ابلهي هستي!

تمام آبادي به اين آدم فرزانه معتقد بودند و همه مي گفتند:" چون نابغه ما مدعي است اين مرد آدمي ابله است پس حتماً او بايد ابله باشد."

محمد، پیامبر اسلام در بازگشت از آخرین حج خود همه مسلمانانی که در حج شرکت داشتند را در غدیر خم جمع کرد و شیعیان معتقدند که او در آنجا علی بن ابی‌طالب را به‌عنوان وصی و برادر و جانشین خود از جانب الله معرفی کرد. عبارت معروف «هر آن‌کس که من مولای او هستم، پس علی مولای اوست» قسمتی از خطابه بلند غدیر می‌باشد. گرچه در تفسیر حدیث غدیر خم در بین شیعه و سنی اختلاف وجود دارد. اهل سنت تنها اظهار نزدیکی پیامبر به علی و دوستی با او رامی‌دانند و اظهار خواسته اش که علی به عنوان پسر عمو و فرزند خوانده اش جانشین او در مسئولیت‌های خانوادگی اش پس از مرگ شود.

این واقعه و حدیث غدیر در کتاب های شیعه و بسیاری کتاب های اهل سنت نقل شده است. اولین منبع تاریخی که به این کتاب اشاره می کند یعقوبی مورخ شیعه در نیمه دوم قرن سوم هجری است و اولین آثار ادبی قابل تاریخ گذاری، مجموعه اشعاری از نویسندگان شیعه در قرن دوم هجری است. از حدود قرن دوم هجری واقعه غدیر خم بعنوان دلیل نویسندگان شیعه برای اثبات برحقی علی بر جانشینی محمد آمده است.^{[۱] [۲]}

جغرافیای غدیر خم

«غدیر خم» نام ناحیه‌ای در میان مکه و مدینه است که بر سر راه حاجیان قرار دارد و به خاطر وجود برکه‌ای در این محل که در آن آب باران جمع می‎شده‌است، به این نام شهرت یافته‌است. غدیر در ۳-۴ کیلومتری جحفه واقع شده و جحفه در ۶۴ کیلومتری مکه قرار دارد که یکی از میقات‌های پنجگانه‌است. در جحفه راه اهالی مصر، مدینه، عراق و شام از یکدیگر جدا می‌شود. غدیر خم به‌سبب وجود آب و چندین درخت کهنسال، محل توقف و استراحت کاروانیان بود؛ اما گرمایی طاقت‌فرسا داشت.^∗

از دیدگاه تاریخی

بنوشته سید حسین نصر هنگامی که محمد از آخرین حج خود در سال ۶۳۲ میلادی باز می‌گشت. خطابه‌ای در مورد علی ایراد نمود که توسط شیعه و سنی بسیار متفاوت تفسیر شده‌است. مطابق با روایت هر دو گروه محمد گفت که علی وارثش و برادرش و کسی است که هر کس پیامبر را به عنوان مولایش (رهبر یا دوست قابل اعتماد) بپذیرد(کلمه مولا مرتبط است با ولایت(با کسر واو) یا وَلایت (با فتح واو) که حکومت، شروع مبادرت، غلبه معنوی و قدرت معنی می‌دهد). شیعیان این اظهارات را به معنی تعیین علی به جانشینی پیامبر و اولین امام می‌دانند. اهل سنت تنها اظهار نزدیکی پیامبر به علی می‌دانند و اظهار خواسته‌اش که علی به عنوان پسرعمو و فرزند خوانده‌اش جانشین او در مسئولیت‌های خانوادگیش پس از مرگ شود.^[۳] بنظر می‌رسد که اولین تاریخ‌نگاری که واقعه غدیر خم را ثبت کرده‌است تاریخ نگار شیعه؛ یعقوبی در نیمه دوم قرن سوم هجری بوده‌است.^[۱]

بگفته احمد کاظمی موسوی، استاد حقوق اسلامی، بسیاری از منابع اهل سنت واقعه غدیر خم را نقل کرده‌اند اما قائل به این موضوع نیستند که غدیر دلالت بر تعیین علی به عنوان جانشین سیاسی پیامبر مسلمانان داشته‌است. مجموعهٔ جامعی از نقل قول‌ها و احادیث در مورد غدیر خم در سه کتاب اهل سنت وجود دارد. این سه اثر عبارتند از کتاب مُسند احمد بن حنبل، تاریخ مدینات دمشق ابن عساکر، و کتاب البدایة و النهایة ابن کثیر.^[۲]

نکته جالب در مورد غدیر خم این است که در خطبهٔ منسوب به علی در نهج‌البلاغه که او در مورد برحقی خود به عنوان جانشینی محمد ایراد نموده‌است، اشاره‌ای به این واقعه نیست. با این وجود از حدود قرن دوم هجری این واقعه از دلایل اصلی عنوان شده توسط شیعه برای برحقی علی بر جانشینی محمد محسوب می‌شده‌است. اولین نمونه از اینگونه آثار ادبی که می‌توان تاریخی برای آن تعیین کرد هاشمیات کمیت بن زیاد اسدی مربوط به قرن دوم هجری/هشتم میلادی و کتاب سلیم بن قیس مربوط به قرن دوم هجری/هشتم میلادی است.^[۲]

رخداد غدیر خم از دیدگاه شیعه

نگاره‌ای از صحنه‌ای از غدیر خم. منسوب به کتاب الآثار الباقیة عن القرون الخالیة متعلق به بیرونی. در کتابخانه دانشگاه ادینبورگ انگلستان.

از آغاز ذی‌القعده سال دهم هجری که آخرین سال زندگانی پیامبر بود، به همه مناطق مسلمان‌نشین و ایل‌ها و قبیله‌های مسلمان عربستان خبر داد که وی در این ماه به مکه معظمه خواهد رفت و حج به‌جای خواهد آورد و بدین‌ترتیب بزرگ‌ترین اجتماع مسلمانان شکل گرفت، که به حجةالوداع معروف است.^∗

با پایان حج محمد به سرعت دستور حرکت جهت اجتماع در غدیر خم را دادند. حتی ۱۲۰۰۰ از اهل یمن - که برای رفتن به وطن خود باید راه دیگری را می‌رفتند - به دستور او با کاروان مسلمانان همراه شدند.^∗

در میان راه مکه و مدینه در غدیر خم، آیه قرآن فروفرستاده شد:

«ای پیامبر! آن چه را از سوی پروردگارت بر تو نازل شده [به مردم] برسان. اگر این کار را نکنی، رسالت الهی را به انجام نرسانده‌ای و خداوند از مردم نگاهت خواهد داشت.^∗∗»

در پی نزول این آیه، پیامبر دستور داد همه کاروانیان در آن محل گرد هم آیند، و در همان‌جا پیامبر خطابهٔ طولانی غدیر را ایراد کرد.

برخی بخش‌های این سخنرانی- که به گفته شیعیان در معرفی مقام علی است - چنین است:^{[منبع تاریخی این خطبه کدامست؟]}

ای مردم! بدانید که خداوند علی را ولی و امام شما قرار داده و اطاعت او را بر مهاجران و انصار و کسانی که به نیکی از آنان پیروی کنند، و بر شهری و روستایی و عجم و عرب و آزاد و مملوک و بزرگ و کوچک و سفید و سیاه واجب کرده‌است. آگاه باشید که «امیر المؤمنین» غیر از این برادرم کسی نیست و پیشوایی مؤمنان پس از من بر کسی جز او روا نخواهد بود. او جانشین من در امتم و پیشوای کسانی است که به من ایمان آورده‌اند و نیز جانشین من در تفسیر کتاب خدا است. خداوند دین شما را به واسطه امامت او کامل گردانید. به دستورات او گوش فرا دهید تا در سلامت بمانید و از او پیروی کنید تا هدایت شوید. ای مردم! من «صراط مستقیم»ام، که خداوند شما را به پیروی آن امر فرموده‌است. آن‌گاه پس از من، علی و پس از او، فرزندانم از نسل او. من [از جانب خداوند] دستور یافته‌ام که از شما درباره آن‌چه که از سوی خداوند درباره علی امیرالمؤمنین و اوصیای پس از او آوردم، بیعت بگیرم و دست شما را بفشارم. خداوند به من دستور داده که از زبان‌های شما در مورد آنچه بیان نمودم - راجع به علی امیر المؤمنین و امامانی که پس از او می‌آیند و از من و از اویند، اقرار زبانی بگیرم و چنان که خبرتان دادم، نسل من از صلب علی است. همگی بگویید: شنیدیم و اطاعت می‌کنیم و خرسندانه - در مقابل آن چه از سوی پروردگار ما و خویش دربارهٔ امامت علی امیرالمؤمنین و امامانی که از صلب او به دنیا می‌آیند، به ما رساندی - سر تسلیم فرود می‌آوریم. بر این باور زنده‌ایم و با آن می‌میریم و با آن [در قیامت] محشور می‌شویم. تغییر نمی‌دهیم و تبدیل و انکار نمی‌کنیم، تردید به دل راه نمی‌دهیم و از این باور برنمی‌گردیم و پیمان نمی‌شکنیم.

پس از پایان خطابه، این آیه بر پیامبر فرو فرستاده شد:

امروز کافران از دین شما ناامید شدند. پس از آنان نهراسید و از من (پروردگار) بترسید. امروز دینتان را برایتان کامل کردم و نعمتم را بر شما تمام داشتم و اسلام را به‌عنوان دینتان پسندیدم.^∗∗

مراسم بیعت مسلمانان با پیامبر و علی ‏سه روز طول کشید و حتی بانوان با قراردادن دست خود در ظرف بزرگ آبی که در سوی دیگر آن در درون خیمه، دست علی قرار داشت، بیعت خود را اعلام می‌کردند.

در دیدگاه شیعه، منافقین که گروه قابل‌توجهی را تشکیل می‌دادند، در ماجرای غدیر و به اراده الهی، نتوانستند نیات خود را آشکار و عملی کنند؛ اما در میان جمعیت شبهه‌افکنی‌هایی نسبت به اقدام پیامبر انجام می‌دادند و شخصی به نام «حارث فهری» را تحریک کردند تا نزد رسول بیاید و برخلاف همه تصریحات حضرت در ضمن خطبه، سؤال کند که آیا آن چه درباره علی بن ابی طالب گفتی از جانب پروردگار بود یا از جانب خود؟ پیامبر در پاسخ فرمودند: «خداوند به من وحی کرده‌است و واسطه میان من و خدا جبرئیل است و من اعلام‌کننده پیام خدا هستم و بدون اجازهٔ پروردگارم، خبری را اعلام نمی‌کنم.»^{[نیازمند منبع]}

حدیث غدیر در منابع سنّی

این حدیث در نزد منابع اهل‌سنّت نیز مشهور و متواتر است و در ذیل به برخی از این احادیث اشاره میگردد^[۴]:

1.أن النبي عليه السلام قال يوم غدير خم إني تارك فيكم ثقلين أولهما كتاب الله فيه الهدى والنور فخذوا بكتاب الله واستمسكوا به فحث على كتاب الله ثم قال أذكركم الله في أهل بيتي ثلاثا^[۵]

2.قال علي في الرحبة أنشد بالله رجلا سمع رسول الله صلى الله عليه وسلم يوم غدير خم يقول إن الله ولي المؤمنين ومن كنت وليه فهذا وليه اللهم وال من والاه وعاد من عاداه وانصر من نصره ^[۶]

3.عن حبشی بن جنادة:سمعت رسول الله صلى الله عليه وسلم يقول يوم غدير خم اللهم من كنت مولاه فعلي مولاه اللهم وال من والاه وعاد من عاداه وانصر من نصره وأعن من أعانه^[۷]

4.عن زیاد بن أبی زیاد:سمعت علي بن أبي طالب رضي الله عنه ينشد الناس فقال : أنشد الله رجلا مسلما سمع رسول الله صلى الله عليه وسلم يقول يوم غدير خم ما قال فقام اثنا عشر بدرياً فشهدوا^[۸]

حدیث غدیر در برخی منابع

1. تفسیر الطبری، ج ۳ ص ۴۲۸
2. الخصائص (السیوطی)، ص ۱۸
3. سنن الترمذی، ج ۵ ص ۵۹۱
4. صحیح الترمذی، ج ۱ ص ۳۲، ج ۲ ص ۲۹۸، ج ۵ ص ۶۳۳
5. صحیح مسلم، ج ۴ ص ۱۸۷۳
6. الطرائف، سید ابن طاووس، ص ۳۳.
7. کشف المهم فی طریق خبر غدیر خم، سید هاشم بحرانی
8. بحار الأنوار، علامه مجلسی، ج ۳۷، ص ۱۸۱ و ۱۸۲
9. عوالم العلوم، شیخ عبدالله بحرانی، ج ۱۵/۳ ص ۳۰۷ تا ۳۲۷
10. عبقات الأنوار، میر حامد حسین هندی، جلد غدیر
11. الغدیر، علامه امینی، ج ۱، صص ۱۲ تا ۱۵۱، و ۲۹۴ تا ۳۲۲
12. خلاصه عبقات الأنوار، سید علی حسینی میلانی، جلد غدیر

مسجد غدیر خم

مسجدی با گستردگی ۵۰ مترمربع در منطقه غدیر خم که در دو دهه اخیر بازسازی شد، در شهریور ۱۳۸۶ پیروان فرقه وهابیت در اقدامی شبانه آن را ویرانه کردند.^[۹]

جستارهای وابسته

• کتاب الغدیر
• ولایت
• جستجوگر احادیث سایت سنّی (الدرر السنیّه)

پانویس

منابع

• ^  واقعـه غدیر و اهمیت آن
• ^  کتاب الولایة
• ^  پیام غدیر
• ^  حجه الوداع
• ^  واقعه غدیر خم
• ^  رسالة طرق حدیث من کنت مولاه فهذا علی مولاه
• ^  سوره مائده آیه ۶۷:«يَأَيهَا الرَّسولُ بَلِّغْ مَا أُنزِلَ إِلَیْک مِن رَّبِّک وَ إِن لَّمْ تَفْعَلْ فَمَا بَلَّغْت رِسالَتَهُ وَ اللَّهُ یَعْصِمُک مِنَ النَّاسِ إِنَّ اللَّهَ لا یهْدِى الْقَوْمَ الْکَفِرِینَ»
• ^ تفسیر المیزان، آیه ۶۷ سوره مائده
• ^  سوره مائده آیه ۳:«الْیَوْمَ یَئس الَّذِینَ کَفَرُوا مِن دِینِکُمْ فَلا تخْشوْهُمْ وَ اخْشوْنِ الْیَوْمَ أَکْمَلْت لَکُمْ دِینَکُمْ وَ أَتمَمْت عَلَیْکُمْ نِعْمَتى وَ رَضِیت لَکُمُ الاسلَمَ دِیناً»
• ^ تفسیر المیزان، آیه ۴ سوره مائده

پیوند به بیرون

• شرح واقعه غدیر خم، وبگاه غدیر خم
• فهرست موضوعی الغدیر
• خطابه غدیر

و از جمله نمازها نماز حضرت فاطمه علیهاالسلام است. روایت شده که حضرت فاطمه علیهاالسلام دو رکعت نماز مى‏کرد که جبرئیل تعلیم او کرده بود در رکعت اول بعد از سوره‏ى حمد صد مرتبه سوره‏ى قدر و در رکعت دوم بعد از حمد صد مرتبه سوره‏ى توحید مى‏خواند و چون سلام مى‏گفت این دعا را مى‏خواند: سبحان ذى العز الشامخ المنیف، سبحان ذى الجلال الباذخ العظیم، سبحان ذى الملک الفاخر القدیم، سبحان من لبس البهجة والجمال، سبحان من تردى بالنور والوقار، سبحان من یرى اثر النمل فى الصفا، سبحان من یرى وقع الطیر فى الهواء، سبحان من هو هکذا لا هکذا غیره. و سید گفته است که روایت دیگر وارده شده است که بعد از این نماز تسبیح مشهور حضرت فاطمه علیهاالسلام را که بعد از هر نماز خوانده مى‏شود بخواند و بعد از آن صد مرتبه صلوات بر محمد و آل محمد بفرستد. و شیخ در مصباح المتهجدین فرموده نماز حضرت فاطمه علیهاالسلام دو رکعت است در رکعت اول حمد و صد مرتبه قدر در رکعت دوم حمد و صد مرتبه توحید و چون سلام داد تسبیح زهرا علیهاالسلام بخواند پس بگوید سبحان ذى العز الشامخ تا آخر تسبیح که ذکر شد. پس فرمود سزاوار است کسى که این نماز را بجا مى‏آورد چون از تسبیح فارغ شود زانوها و ذراعها را برهنه نماید و بچسباند همه‏ى مواضع خود را بر زمین بدون حاجز و حائلى و حاجت بخواهد و دعا کند آنچه مى‏خواهد و بگوید در همان حال سجده: یا من لیس غیره رب یدعى، یا من لیس فوقه اله یخشى، یا من لیس دونه ملک یتقى، یا من لیس له وزیر یؤتى، یا من لیس له حاجب یرشى، یا من لیس له بواب یغشى، یا من لا یزداد على کثرة السؤال الا کرما و جودا، و على کثرة الذنوب الا عفوا و صفحا، صل على محمد و ال محمد، وافعل بى کذا و کذا. و به جاى این کلمه حاجات خود را از خدا بخواهد. نماز دیگر از حضرت فاطمه علیهاالسلام شیخ و سید روایت کرده‏اند از صفوان که محمد بن على حلبى روز جمعه خدمت حضرت صادق علیه‏السلام شرفیاب شد و سؤال کرد که مى‏خواهم مرا عملى تعلیم فرمائى که بهترین اعمال باشد در این روز، حضرت فرمود: که من نمى‏دانم کسى را که بزرگتر باشد نزد رسول خدا (ص) از حضرت فاطمه (س) و نمى‏دانم چیزى را افضل از آنچه تعلیم کرد پیغمبر (ص) فاطمه را فرمود: که هر که صبح کند در روز جمعه پس غسل کند و قدمها را بگستراند و چها رکعت نماز کند بدو سلام بخواند در رکعت اول بعد از حمد توحید پنجاه مرتبه و رکعت دوم بعد از حمد والعادیات پنجاه مرتبه و در رکعت سوم بعد از حمد «اذا زلزلت» پنجاه مرتبه و در رکعت چهارم بعد از حمد «اذا جاء نصراللَّه» پنجاه مرتبه و این سوره‏ى نصر است و آخر سوره‏ایست که نازل شده و چون از نماز فارغ شود این دعا بخواند:
الهى و سیدى من تهیا او تعبى او اعد او اعد او استعد، لوفادة مخلوق رجاء رفده، و فوائده و نائله، و فواضله و جوائزه، فالیک یا الهى کانت تهیئتى و تعبیتى، و اعدادى و استعدادى، رجاء فوائدک و معروفک، و نائلک و جوائزک، فلا تخیبنى من ذلک، یا من لا تخیب علیه مسئلة السائل، و لا تنقصه عطیة نائل، فانى لم اتک بعمل صالح قدمته، و لا شفاعة مخلوق رجوته، اتقرب الیک بشفاعته، الا محمدا و اهل بیته صلواتک علیه و علیهم، اتیتک ارجو عظیم عفوک، الذى عدت به على الخطائین عند عکوفهم على المحارم، فلم یمنعک طول عکوفهم على المحارم ان جدت علیهم بالمغفرة، و انت سیدى العواد بالنعماء، و انا العواد بالخطاء، اسئلک بحق محمد و اله الطاهرین، ان تغفر لى ذنبى العظیم، فانه لا یغفر العظیم الا العظیم، یا عظیم یا عظیم یا عظیم یا عظیم یا عظیم یا عظیم یا عظیم. مؤلف گوید: که سید بن طاووس در جمال الاسبوع از براى هر یک از ائمه علیهم‏السلام نمازى با دعا ذکر نموده شایسته است در اینجا ذکر شود.
فرموده: نماز امام حسن علیه‏السلام در روز جمعه و آن چهار رکعت است مثل نماز امیرالمؤمنین علیه‏السلام. نماز دیگر از آن حضرت در روز جمعه و آن نیز چهار رکعت است در هر رکعت حمد یک مرتبه و قل هو اللَّه احمد بیست و پنج مرتبه.

السلام عليك يا قتيل العبرات
حسين آن مظهرجود و سخاوت
حسين آن كشته ي راه ولايت
حضور مصحف آن سرو خرامان
به با مي خاست با تكريم قامت

اس ام اس محرم -sms تسلیت محرم-پیامک محرم -پیام کوتاه فرا رسیدن محرم - پیامک شهادت امام حسین -sms شهادت امام حسین - اس ام اس عاشورا -اس ام اس تسلیت محرم -sms جدید

در کرب وبلا حماسه ی خون آمد
خورشید شرف به صحن گردون آمد
در وصف حسین ابن علی میگویم
از عشق هر آنچه بود،بیرون آمد

اس ام اس محرم -sms تسلیت محرم-پیامک محرم -پیام کوتاه فرا رسیدن محرم - پیامک شهادت امام حسین -sms شهادت امام حسین - اس ام اس عاشورا -اس ام اس تسلیت محرم -sms جدید

امشب وقوع مرگ تو را جار مي‌زنند
رخسار ماه را غم و زنگار مي‌زنند
نوزادها براي علي اصغرت هنوز
با اولين تنفس خود زار مي‌زنند

اس ام اس محرم -sms تسلیت محرم-پیامک محرم -پیام کوتاه فرا رسیدن محرم - پیامک شهادت امام حسین -sms شهادت امام حسین - اس ام اس عاشورا -اس ام اس تسلیت محرم -sms جدید

من در همين شروع غزل ، مات مانده‌ام
حيران سرگذشت نفس‌هات مانده‌ام
بايد شهيد بود و تو را خون‌چكان سرود
شرمنده‌ام اسير عبارات مانده‌ام

اس ام اس محرم -sms تسلیت محرم-پیامک محرم -پیام کوتاه فرا رسیدن محرم - پیامک شهادت امام حسین -sms شهادت امام حسین - اس ام اس عاشورا -اس ام اس تسلیت محرم -sms جدید

عطري كه از حوالي پرچم وزيده است
ما را به سمت مجلس آقا كشيده است
از صحن هر حسينيه تا صحن كربلا
صد كوچه بازكنيد محرم رسيده است

اس ام اس محرم -sms تسلیت محرم-پیامک محرم -پیام کوتاه فرا رسیدن محرم - پیامک شهادت امام حسین -sms شهادت امام حسین - اس ام اس عاشورا -اس ام اس تسلیت محرم -sms جدید

شيعه آيا فقط اشك و آه است؟
اين تصور بسي اشتباه است
اشك بي‌معرفت ، آب چشم است
اشك بامعرفت تيغ خشم است

اس ام اس محرم -sms تسلیت محرم-پیامک محرم -پیام کوتاه فرا رسیدن محرم - پیامک شهادت امام حسین -sms شهادت امام حسین - اس ام اس عاشورا -اس ام اس تسلیت محرم -sms جدید

خنده كنان مي رود ، روز جزا در بهشت
هر كه به دنيا كند ، گريه براي حسين

اس ام اس محرم -sms تسلیت محرم-پیامک محرم -پیام کوتاه فرا رسیدن محرم - پیامک شهادت امام حسین -sms شهادت امام حسین - اس ام اس عاشورا -اس ام اس تسلیت محرم -sms جدید

باز محرم رسيد، ماه عزاي حسين
سينه ي ما مي شود، كرب و بلاي حسين
كاش كه تركم شود غفلت و جرم و گناه
تا كه بگيرم صفا، من ز صفاي حسين

اس ام اس محرم -sms تسلیت محرم-پیامک محرم -پیام کوتاه فرا رسیدن محرم - پیامک شهادت امام حسین -sms شهادت امام حسین - اس ام اس عاشورا -اس ام اس تسلیت محرم -sms جدید

در خیمه یکی در آتش تب می سوخت
مانند ستاره در دل شب می سوخت
وقتی که به خیمه ها هجوم آوردند
ای کاش دلی به حال زینب می سوخت

اس ام اس محرم -sms تسلیت محرم-پیامک محرم -پیام کوتاه فرا رسیدن محرم - پیامک شهادت امام حسین -sms شهادت امام حسین - اس ام اس عاشورا -اس ام اس تسلیت محرم -sms جدید

آن شب عطر نینوا از یاس بود
پاسبان خیمه ها عباس بود
یا ابوالفضل العباس

اس ام اس محرم -sms تسلیت محرم-پیامک محرم -پیام کوتاه فرا رسیدن محرم - پیامک شهادت امام حسین -sms شهادت امام حسین - اس ام اس عاشورا -اس ام اس تسلیت محرم -sms جدید

همه عمر بر ندارم سر از این خمار و مستی
که هنوز من نبودم که تو در دلم نشستی
السلام علی الحسین و علی علی ابن الحسین و علی اولاد الحسین و علی اصحاب الحسین

اس ام اس محرم -sms تسلیت محرم-پیامک محرم -پیام کوتاه فرا رسیدن محرم - پیامک شهادت امام حسین -sms شهادت امام حسین - اس ام اس عاشورا -اس ام اس تسلیت محرم -sms جدید

به گونه‌ی ماه/ نامت زبانزد آسمان‌ها بود/ و پیمان برادریت/ با جبل نور/
چون آیه‌های جهاد محکم/

 تو آن راز رشیدی/ که روزی فرات/ بر لبت آورد/ و ساعتی بعد/ در باران متواتر پولاد/ بریده بریده/افشا شدی/

 و باد/تو را با مشام خیمه‌گاه/ در میان نهاد/

و انتظار در بهت کودکانه‌ی حرم/ طولانی شد/

تو آن راز رشیدی/ که روزی فرات/ بر لبت آورد/ و کنار درک تو/ کوه از کمر شکست / خط تو با خون تو آغاز می شود/
از آن زمان كه تو ایستادی/ دین راه افتاد / و چون فرو افتادی/ حق برخاست

اس ام اس محرم -sms تسلیت محرم-پیامک محرم -پیام کوتاه فرا رسیدن محرم - پیامک شهادت امام حسین -sms شهادت امام حسین - اس ام اس عاشورا -اس ام اس تسلیت محرم -sms جدید

آنان که رفته اند کاری حسینی کرده اند و آنان که مانده اند باید کاری زینبی کنند و گرنه یزیدی اند.

اس ام اس محرم -sms تسلیت محرم-پیامک محرم -پیام کوتاه فرا رسیدن محرم - پیامک شهادت امام حسین -sms شهادت امام حسین - اس ام اس عاشورا -اس ام اس تسلیت محرم -sms جدید

 به جز اینکه امام حسین در عاشورا شهید شده است عاشورا نیز در تاریخ شهید شده است. و پیام اصلی عاشورا(عدالت) نیز فراموش شده است. پس در هر عاشورایی دو شهید موجود است و بر هر شهیدی نوحه ای واجب.

اس ام اس محرم -sms تسلیت محرم-پیامک محرم -پیام کوتاه فرا رسیدن محرم - پیامک شهادت امام حسین -sms شهادت امام حسین - اس ام اس عاشورا -اس ام اس تسلیت محرم -sms جدید

- شامگاه عاشورا، آسمان تمام ستاره‌های خود را می‌گرید و بدین فرجام، قطره اشك درشتی از خون، از گوشه پلك آسمان به بیرون می‌لغزد. خورشید، آغاز دهمین روز از ماه محرم 61 هجری را اعلام می‌كند.

اس ام اس محرم -sms تسلیت محرم-پیامک محرم -پیام کوتاه فرا رسیدن محرم - پیامک شهادت امام حسین -sms شهادت امام حسین - اس ام اس عاشورا -اس ام اس تسلیت محرم -sms جدید

 و تو شكستی و " راستی " درست شد/

و از روانه ی خون تو / بنیاد ستم سست شد.

اس ام اس محرم -sms تسلیت محرم-پیامک محرم -پیام کوتاه فرا رسیدن محرم - پیامک شهادت امام حسین -sms شهادت امام حسین - اس ام اس عاشورا -اس ام اس تسلیت محرم -sms جدید

بعد از هزارسال هنوز اشك می‌چكد
از مشك پاره‌پاره سقا غروب‌ها

اس ام اس محرم -sms تسلیت محرم-پیامک محرم -پیام کوتاه فرا رسیدن محرم - پیامک شهادت امام حسین -sms شهادت امام حسین - اس ام اس عاشورا -اس ام اس تسلیت محرم -sms جدید

 بگذار بگریم/ خون تو، در اشك ما تداوم یافت/ و اشك ما ،صیقل گرفت/ شمشیر شد/ و در چشمخانه ی ستم نشست.

اس ام اس محرم -sms تسلیت محرم-پیامک محرم -پیام کوتاه فرا رسیدن محرم - پیامک شهادت امام حسین -sms شهادت امام حسین - اس ام اس عاشورا -اس ام اس تسلیت محرم -sms جدید

آن دَم كه فتاد دست پیغمبرِ آب یك قطره عطش نبود در باور آب
گلهاى خدا زتشنگى پژمردند اى خاك تمام كربلا بر سر آب

اس ام اس محرم -sms تسلیت محرم-پیامک محرم -پیام کوتاه فرا رسیدن محرم - پیامک شهادت امام حسین -sms شهادت امام حسین - اس ام اس عاشورا -اس ام اس تسلیت محرم -sms جدید

 در همهمه ی حیرت و بی کسی ،دستان تهی مانده ی ما را ، از دامان بلند نگاهت ،کوتاه مکن

اس ام اس محرم -sms تسلیت محرم-پیامک محرم -پیام کوتاه فرا رسیدن محرم - پیامک شهادت امام حسین -sms شهادت امام حسین - اس ام اس عاشورا -اس ام اس تسلیت محرم -sms جدید

 در چمن ،آه، این همه خونین کفن/ باز بقایای شبیخون کیست؟

اس ام اس محرم -sms تسلیت محرم-پیامک محرم -پیام کوتاه فرا رسیدن محرم - پیامک شهادت امام حسین -sms شهادت امام حسین - اس ام اس عاشورا -اس ام اس تسلیت محرم -sms جدید

تو كلاس فشرده تاریخی / كربلای تو / مصاف نیست / منظومه بزرگ هستی است / طواف است.

اس ام اس محرم -sms تسلیت محرم-پیامک محرم -پیام کوتاه فرا رسیدن محرم - پیامک شهادت امام حسین -sms شهادت امام حسین - اس ام اس عاشورا -اس ام اس تسلیت محرم -sms جدید

انگشت تو از دست چرا افتاده؟
گل از چه ز شاخه ای جدا افتاده؟
ای ناطق قرآن که جداگشته سرت؟
بسم الله این سوره کجا افتاده؟

اس ام اس محرم -sms تسلیت محرم-پیامک محرم -پیام کوتاه فرا رسیدن محرم - پیامک شهادت امام حسین -sms شهادت امام حسین - اس ام اس عاشورا -اس ام اس تسلیت محرم -sms جدید

 شوریده سری که شرح ایمان می کرد
هفتاد و دو فصل سرخ عنوان می کرد
با نای بریده نیز بر منبر نی
تفسیر خجسته ای ز قرآن می کرد

اس ام اس محرم -sms تسلیت محرم-پیامک محرم -پیام کوتاه فرا رسیدن محرم - پیامک شهادت امام حسین -sms شهادت امام حسین - اس ام اس عاشورا -اس ام اس تسلیت محرم -sms جدید

حسین‏علیه السلام زنده جاویدى است كه هر سال، دوباره شهید مى‏شود و همگان را به یارى جبهه حق زمان خود، دعوت مى‏كند.

 آه،/ در حسرت فهم این نكته خواهم سوخت/ كه حج نیمه تمام را/ در استلام حجر وانهادی/ در كربلا/ بوسه بر خنجر تمام كردی.

اس ام اس محرم -sms تسلیت محرم-پیامک محرم -پیام کوتاه فرا رسیدن محرم - پیامک شهادت امام حسین -sms شهادت امام حسین - اس ام اس عاشورا -اس ام اس تسلیت محرم -sms جدید

 لب تشنه ام از سپیده آبم بدهید
جامی ز زلال آفتابم بدهید
من پرسش سوزان حسینم یاران
با حنجره عشق جوابم بدهید

اس ام اس محرم -sms تسلیت محرم-پیامک محرم -پیام کوتاه فرا رسیدن محرم - پیامک شهادت امام حسین -sms شهادت امام حسین - اس ام اس عاشورا -اس ام اس تسلیت محرم -sms جدید

 تو قرآن سرخی/ "خون آیه" های دلاوری ت را/ بر پوست کشیده ی صحرا نوشتی/ و نوشتارها/ مزرعه ای شد/ با خوشه های سرخ/ و جهان یک مزرعه شد/ با خوشه ، خوشه ، خون/ و هر ساقه/ دستی و داسی و شمشیری/ و ریشه ی ستم را وجین کرد/ و اینک/ و هماره/ مزرعه سرخ است.

اس ام اس محرم -sms تسلیت محرم-پیامک محرم -پیام کوتاه فرا رسیدن محرم - پیامک شهادت امام حسین -sms شهادت امام حسین - اس ام اس عاشورا -اس ام اس تسلیت محرم -sms جدید

 گل آمد و ویرانه ما گلشن از اوست
ماه آمد و کاشانه ی ما روشن از اوست
من با پدرم قول و قراری دارم
جان باختن از من است و دل بردن از اوست

اس ام اس محرم -sms تسلیت محرم-پیامک محرم -پیام کوتاه فرا رسیدن محرم - پیامک شهادت امام حسین -sms شهادت امام حسین - اس ام اس عاشورا -اس ام اس تسلیت محرم -sms جدید

گر بر ستم قرون ، بر آشفت حسین (ع)
بیداری ما خواست ، به خون خفت حسین(ع)
آنجا که زمان ، محرم اسرار نبود
با لهجه‌ی خون ، سرّ گلو گفت حسین (ع)

اس ام اس محرم -sms تسلیت محرم-پیامک محرم -پیام کوتاه فرا رسیدن محرم - پیامک شهادت امام حسین -sms شهادت امام حسین - اس ام اس عاشورا -اس ام اس تسلیت محرم -sms جدید

 چون دید به نوک نی سرش را خورشید
بر خاک ، تن مطهرش را خورشید
آرام ، حریر نور خود را گسترد
پوشاند برهنه پیکرش را خورشید

اس ام اس محرم -sms تسلیت محرم-پیامک محرم -پیام کوتاه فرا رسیدن محرم - پیامک شهادت امام حسین -sms شهادت امام حسین - اس ام اس عاشورا -اس ام اس تسلیت محرم -sms جدید

این خشک لب فتاده دور از لب فرات کز خون او زمین شده جیحون حسین توست

اس ام اس محرم -sms تسلیت محرم-پیامک محرم -پیام کوتاه فرا رسیدن محرم - پیامک شهادت امام حسین -sms شهادت امام حسین - اس ام اس عاشورا -اس ام اس تسلیت محرم -sms جدید

برخاست با تلاوت خون، بانگ یا اخا
وقتی «كنار درك تو، كوه از كمر شكست"

اس ام اس محرم -sms تسلیت محرم-پیامک محرم -پیام کوتاه فرا رسیدن محرم - پیامک شهادت امام حسین -sms شهادت امام حسین - اس ام اس عاشورا -اس ام اس تسلیت محرم -sms جدید

حسین‏علیه السلام زنده جاویدى است كه هر سال، دوباره شهید مى‏شود و همگان را به یارى جبهه حق زمان خود، دعوت مى‏كند.

 ای تیر! سوی مشک من این سان بلا مریز ،بر من ببار ، بهر خدا آب را مریز! هرچند،تیر، مشک و دلم را دریده است ، ای آب! همتی کن و ، تا خیمه ها ، مریز!

اس ام اس محرم -sms تسلیت محرم-پیامک محرم -پیام کوتاه فرا رسیدن محرم - پیامک شهادت امام حسین -sms شهادت امام حسین - اس ام اس عاشورا -اس ام اس تسلیت محرم -sms جدید

شمشیری كه بر گلوی تو آمد
هر چیز و همه چیز را
به دو پاره كرد:
هر چه در سوی تو ،حسینی شد
و دیگر سو , یزیدی.

اس ام اس محرم -sms تسلیت محرم-پیامک محرم -پیام کوتاه فرا رسیدن محرم - پیامک شهادت امام حسین -sms شهادت امام حسین - اس ام اس عاشورا -اس ام اس تسلیت محرم -sms جدید

- خورشید بر این تیره مغاک افتاده است؟
یا بر سر نی آن سر پاک افتاده است؟!
بر عرش نی از تلاوت او پیداست
هفتاد و دو سوره روی خاک افتاده است

اس ام اس محرم -sms تسلیت محرم-پیامک محرم -پیام کوتاه فرا رسیدن محرم - پیامک شهادت امام حسین -sms شهادت امام حسین - اس ام اس عاشورا -اس ام اس تسلیت محرم -sms جدید

تو اسماعیل برگزیده ی خدایی
و رویای به حقیقت پیوسته ی ابراهیم
كربلا میقات توست
محرم میعاد عشق
و تو نخستین كسی
كه ایام حج را
به چهل روز كشاندی
- و اتممناها بعشر

اس ام اس محرم -sms تسلیت محرم-پیامک محرم -پیام کوتاه فرا رسیدن محرم - پیامک شهادت امام حسین -sms شهادت امام حسین - اس ام اس عاشورا -اس ام اس تسلیت محرم -sms جدید

زخون دل به نعشت گل فشانم
کنار جسم مجروحت بمانم
زخون حنجرت گیرم وضویی
به زخم پیکرت قرآن بخوانم

اس ام اس محرم -sms تسلیت محرم-پیامک محرم -پیام کوتاه فرا رسیدن محرم - پیامک شهادت امام حسین -sms شهادت امام حسین - اس ام اس عاشورا -اس ام اس تسلیت محرم -sms جدید

به چشمم اشک دامن دامن تو است
دلم صد پاره چون پیراهن تو است
زیارتگاه رگ های بریده
زیارت نامه ام زخم تن تو است

اس ام اس محرم -sms تسلیت محرم-پیامک محرم -پیام کوتاه فرا رسیدن محرم - پیامک شهادت امام حسین -sms شهادت امام حسین - اس ام اس عاشورا -اس ام اس تسلیت محرم -sms جدید

چگونه تن به زیر ننگ دادند
چگونه با تو حکم جنگ دادند
نه تنها منع از آبت نمودند
جواب آب را با سنگ دادند

اس ام اس محرم -sms تسلیت محرم-پیامک محرم -پیام کوتاه فرا رسیدن محرم - پیامک شهادت امام حسین -sms شهادت امام حسین - اس ام اس عاشورا -اس ام اس تسلیت محرم -sms جدید

یقین دارم ز قرآن سر بریدند
هم از دین هم ز ایمان سر بریدند
اگر چه آب مهر مادرت بود
تورا با کام عطشان سر بریدند

اس ام اس محرم -sms تسلیت محرم-پیامک محرم -پیام کوتاه فرا رسیدن محرم - پیامک شهادت امام حسین -sms شهادت امام حسین - اس ام اس عاشورا -اس ام اس تسلیت محرم -sms جدید

ولیّ کبریا را سر بریدند
امام اولیا را سر بریدند
گواهی می دهم با کشتن تو
تمام انبیا را سر بریدند

به دل بغض نبی را چاره کردند
عیال الله را آواره کردند
زخنجر گشت قرآن آیه آیه
تمام آیه ها را پاره کردند

اس ام اس محرم -sms تسلیت محرم-پیامک محرم -پیام کوتاه فرا رسیدن محرم - پیامک شهادت امام حسین -sms شهادت امام حسین - اس ام اس عاشورا -اس ام اس تسلیت محرم -sms جدید

خورشید خاک آلود بر نی جلوه گر شد
حلقوم خشک نی ز خون تازه ، تر شد
آن سر که قرآن می تراوید از لبــــانش
عازم به شام خیزران و طشت زر شد

اس ام اس محرم -sms تسلیت محرم-پیامک محرم -پیام کوتاه فرا رسیدن محرم - پیامک شهادت امام حسین -sms شهادت امام حسین - اس ام اس عاشورا -اس ام اس تسلیت محرم -sms جدید

ما منتظریم تا محرم گردد
هنگامه ی امتحان فراهم گردد
ما میدانیم و تیغ و حلقوم شما
یک مو ز سر "علی" اگر کم گردد

اس ام اس محرم -sms تسلیت محرم-پیامک محرم -پیام کوتاه فرا رسیدن محرم - پیامک شهادت امام حسین -sms شهادت امام حسین - اس ام اس عاشورا -اس ام اس تسلیت محرم -sms جدید

ما در ره عشق نقض پيمان نکنيم
گر جان طلبد دريغ از جان نکنيم
دنيا اگر از يزيد لبريز شود
ما پشت به سالار شهيدان نکنيم

اس ام اس محرم -sms تسلیت محرم-پیامک محرم -پیام کوتاه فرا رسیدن محرم - پیامک شهادت امام حسین -sms شهادت امام حسین - اس ام اس عاشورا -اس ام اس تسلیت محرم -sms جدید

حلال جمیع مشکلات است حسین
شوینده ی لوح سیئات است حسین
ای شیعه تو را چه غم ز طوفان بلاست
جائی که سفینه النجاه است حسین

اس ام اس محرم -sms تسلیت محرم-پیامک محرم -پیام کوتاه فرا رسیدن محرم - پیامک شهادت امام حسین -sms شهادت امام حسین - اس ام اس عاشورا -اس ام اس تسلیت محرم -sms جدید

دلم مست و لبم مست و سرم مست
بخوان ای دل كه صبرم رفته از دست
بخوان ای دل محرم آمد از راه
بخوان اجر تو با عباس بی دست

اس ام اس محرم -sms تسلیت محرم-پیامک محرم -پیام کوتاه فرا رسیدن محرم - پیامک شهادت امام حسین -sms شهادت امام حسین - اس ام اس عاشورا -اس ام اس تسلیت محرم -sms جدید

بخشودگی اهل گنه درصف محشر
وابسته به یک گردش چشمان حسین است

در کلاس عاشقی عباس غوغا می کند
در دل هر عاشقی عباس مأوا می کند
هر کسی خواهد رود در مکتب عشق حسین
ثبت نامش را فقط عباس امضاء می کند

اس ام اس محرم -sms تسلیت محرم-پیامک محرم -پیام کوتاه فرا رسیدن محرم - پیامک شهادت امام حسین -sms شهادت امام حسین - اس ام اس عاشورا -اس ام اس تسلیت محرم -sms جدید

.... و اين است حسين, سر سلسله ي تشنگان, كه حتي دشمن را سيراب مي كند

اي بزرگ خاندان آبها
آشناي مهربان آبها
در مقام شامخ سقائيت
بند مي آيد زبان آبها
با تماشاي لب در يائيت
آب افتاده دهان آبها

اس ام اس محرم -sms تسلیت محرم-پیامک محرم -پیام کوتاه فرا رسیدن محرم - پیامک شهادت امام حسین -sms شهادت امام حسین - اس ام اس عاشورا -اس ام اس تسلیت محرم -sms جدید

مثل دريايي وليكن ميدهي
مشك خشكي را نشان آبها
زير بار تير هاي مشك تو
خورد گرديد استخوان آبها

اس ام اس محرم -sms تسلیت محرم-پیامک محرم -پیام کوتاه فرا رسیدن محرم - پیامک شهادت امام حسین -sms شهادت امام حسین - اس ام اس عاشورا -اس ام اس تسلیت محرم -sms جدید

بعد لبهاي تبسم ريز تو
گريه افتاده به جان آبها
از وداع تو حكايت مي كند
دستهاي پر تكان آبها
گريه امروز مال چشم تو
گريه فردا از آن آبها
راستي بي تو چه رنگي ميشود؟
شعرهاي شاعران آبها...

اس ام اس محرم -sms تسلیت محرم-پیامک محرم -پیام کوتاه فرا رسیدن محرم - پیامک شهادت امام حسین -sms شهادت امام حسین - اس ام اس عاشورا -اس ام اس تسلیت محرم -sms جدید

دامن علقــمه و باغ گــل یاس یکیست
قمـر هاشمیان بین همه ناس یکیست
سیر کردم عدد ابجد و دیدم به حساب
نام زیبای "اباصالح" و" عباس" یکیست

گفتمش نقاش را نقشي بکش از زندگي
باقلم نقش حبابي بر لب دريا کشيد
گفتمش تصويري از ليلا و مجنون را بکش
عکس حيدر در کنار حضرت زهرا کشيد
گفتمش بر روي کاغذ عشق را تصوير کن
در بيابان بلا تصويري از سقا کشيد
گفتمش سختي و درد و آه گشته حاصلم
گريه کرد آهي کشيدو زينب کبري کشيد

نام: عباس

کنيه: ابوالفضل،ابوفاضل؛

لقب:قمر بني هاشم، باب الحوائج، طيار،سقاو....،

تولد: 4شعبان سال 26هجري درمدينه؛

شهادت: محرم الحرام سال 61 هجري درکربلا،کنار نهر علقمه؛

پدر: حضرت علي (ع)؛

مادر: فاطمه کلابيه، معروف به ام البنين؛

سن مبارک: حدود 35؛

خليفه غاصب زمان به هنگام شهادت: يزيد بن معاويه لعنه الله عليه.

زورق نشين درياي بي کران علم

عباس درکودکي، زورق نشين درياي بي کرانه معرفت بود وبه سان ماه تابان ، از خورشيد وجود پدر نور مي گرفت. قمر بني هاشم همواره خود را بر ساحل درياي علوم و معارف مي ديد و با فراستي چشمگير و دقتي فراوان، خوشه چين خرمن حقايق ولايت بود. حضرت ابوالفضل از بلنداي بينش علمي حضرت علي(ع) بهره هاي بسياري برد، به گونه اي که پيشواي نخست شيعيان مي فرمايد: « ان ولدي العباس زُقَّ العلم زقا؛ همانا فرزندم عباس در کودکي علم آموخت و به سان نوزاد کبوتر که از مادرش آب و غذا مي گيرد، از من معارف فرا گرفت».(1)

آري، اين چنين حضرت علي(ع) با عبارتي کوتاه، بلنداي عظمت علمي فرزندش را توضيح مي دهد.

علي (ع)، ام البنين (ع) وفرزندشان عباس

1. حضرت علي(ع) به ام البنين فرمود:«نام طفل را چه گذاشتيد؟» ام البنين عرض کرد: من درهيچ امري برشما سبقت نگرفته و نمي گيرم. هر نامي که خودتان مايل هستيد، بر اوبگذاريد! حضرت علي(ع) فرمود:«من او را به اسم عمويم،«عباس »ناميدم».(2)

2. روزي از روزها حضرت علي(ع) فرمود:«ام البنين! فرزندت عباس نزد خداي تبارک وتعالي منزلتي عظيم دارد وخداي متعال درعوض دو دستش ، دوبال به او مرحمت خواهدکرد که با فرشتگان در بهشت پرواز کند.همان گونه که اين عنايت را به جعفر بن ابي طالب کرده است.» ام البنين با شنيدن اين بشارت ابدي و سعادت جاودانه، شادمان شد(3).

3.حضرت علي(ع) درشب نوزدهم ماه مبارک رمضان به ام البنين مي فرمايد: «درباره حضرت عباس(ع) به تو سفارش مي کنم که مبادا وي ، برادرش حسين را در روزي که ياور ندارد، فراموش کند»(4).

چرا به آن حضرت ، عباس گفته مي شد؟

 درمنتخب طريحي و ديگر کتاب ها ، دروصف حضرت اباالفضل آمده است : «کالجبل العظيم و قلبه کالطور الجسيم لانه کان فارسا هماما وبطلا ضرغاما و کان جسورا علي الطعين و الضرب في ميدان الکافر و الحروب.»

فرزند رشيد اميرالمؤمنين[علي (ع) ]در جنگ ها و غزوه ها با شجاعان عرب پنجه در مي افکند، داد مردانگي مي داد وجرئت و قوت را از حيدر کرار به ارث برده بود؛ پس به دليل عبوس بودن بر دشمنان وغيور و با صلابت بودن در ميدت هاي نبرد، عباس ناميده شد.